آخرین تحرکات احزاب برای رسیدن به فهرست نهایی | سهم جریان اصولگرا و اصلاح‌طلب در سبد ثبت‌نام انتخابات

۲۵ روز دیگر تا یازدهم اسفند، موعد انتخابات «خبرگان ششم» و «مجلس دوازدهم» زمان باقی است و روز به روز بر حال و هوای انتخاباتی جامعه و کنشگری‌های سیاسی - انتخاباتی احزاب و تشکل‌ها افزوده می‌شود. هر کدام از احزاب به فعالیت‌های خود رنگ و بوی انتخاباتی داده‌اند و در تلاش برای رسیده به بهارستان هستند. در همین راستا نگاهی اجمالی به آخرین رویکرد احزاب و تشکل‌های سیاسی خواهیم داشت تا بتوانیم در روز‌های آینده مسیر هر کدام را بهتر و دقیق‌تر تحلیل کنیم.

اعلام موجودیت سازمان جوانان جبهه پایداری
ظهر روز پنج شنبه دوازدهم بهمن ماه نشست اعلام موجودیت سازمان جوانان جبهه پایداری انقلاب اسلامی با حضور جمعی از مسئولان، نمایندگان مجلس و جوانان در دانشگاه امیرکبیر برگزار شد. در این مراسم حجت‌الاسلام علی مصباح، حجت الاسلام مرتضی آقاتهرانی، صادق محصولی، علی خضریان، مجید متقی‌فر، زهره سادات لاجوردی، زهره طبیب‌زاده، رضا رخسایی، محمد حسین قائد شرف، سعید تواناراد و علیرضا تسلیمی از جمله شرکت کنندگان و سخنرانان این نشست بودند.
همچنین در همین روز دومین کنگره ملی جمعیت یاران انقلاب اسلامی پنج‌شنبه گذشته در مسجد امام صادق (ع) واقع در میدان فلسطین برگزار شد. در این مراسم که «ناصر ابوشریف» نماینده جنبش جهاد اسلامی فلسطین در ایران نیز حضور داشت، مسعود زریبافان دبیرکل این تشکل به تشریح مواضع انتخاباتی تشکل متبوعش در خصوص انتخابات ۱۱ اسفند پرداخت. یکی دیگر از برنامه‌های این کنگره، انتخاب اعضای شورای مرکزی جمعیت یاران انقلاب اسلامی برای دوره جدید بود.

آخرین اخبار از «شانا» و «شورای وحدت»
غلامعلی حداد عادل نیز روز شنبه ۱۴ بهمن در نشست تبیین فرآیند انتخاباتی شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب گفت: «باید به زودی لیست سی نفره‌ای را به مردم معرفی کنیم و در گام اول هم بر حسب تخصص داوطلبان را تفکیک می‌کنیم؛ ۱۴ کانون تخصصی انقلاب در این زمینه تشکیل شده و در این زمینه مصاحبه‌ها با داوطلبان را از فردا شروع می‌کنیم؛ اگرچه ملاحظاتی در لیست نهایی وجود دارد.»
رییس شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب بیان داشت: «تهران ۳۰نفر نماینده می‌خواهد و امروز بیش از ۲هزار نفر برای شهر تهران داوطلب مجلس شدند یعنی به ازای هر کرسی نمایندگی تهران بین ۷۰تا ۸۰نفر ثبت نام کردند. باید این واقعیت در ذهن داوطلبان باشد که شانس رقابت یک به ۸۰ است و باید این واقعیت پذیرفته شود.».
اما در ادامه باید به فعالیت شورای وحدت هم اشاره کنیم. بر اساس بیانیه، شورای وحدت، بر تداوم کار تشکیلاتی با محوریت ماندگاری سازمان سیاسی خویش برای شناسایی مشکلات اساسی کشور و ارائه راه حل برون رفت از این مشکلات با استفاده از خرد جمعی تاکید میکند. به گفته «منوچهر متکی» این شورا در فکر شکل دادن به نمایندگان خاص و البته در حال رایزنی و مذاکره برای رسیدن به تفاهم و انسجام است. در همین راستا نمایندگان خاص شورای وحدت از سراسر کشور، باید میثاق‌نامه این شورا را امضا کرده باشند.

در جبهه اصلاحات چه خبر است؟
چندی پیش راهبرد انتخاباتی جبهه اصلاحات منتشر شد. بیانیه‌ای که مضمون آن چیزی جز تکرار مواضع اصلاح‌طلبان در سال‌های اخیر یعنی تشکیک در صحت پیشینی انتخابات نبود. این بیانیه هم‌چنین هرگونه ارائه لیست در انتخابات را به ارزیابی و رأی جمعی در مجمع عمومی جبهه اصلاحات منوط کرده و احزاب اصلاح‌طلب را از اتخاذ هر موضع مستقلی باز داشته است.
در راستای همین رویکرد دو روز پیش، محمد خاتمی در دیدار با اعضای دفتر سیاسی انجمن اسلامی جامعه پزشکی ایران با تأکید بر «انتخابات آزاد» به‌مثابه «شرط قطعی انتخابات مطلوب»، که در حقیقت زیر سؤال بردن انتخابات موجود و غیر آزاد جلوه دادن آن است، درواقع به تکرار موارد مطرح شده در راهبرد انتخاباتی جبهه اصلاحات پرداخت و بیانیه مذکور را «متین و خوب» عنوان کرد.
صرف‌نظر از این‌که مواضع اخیر خاتمی مؤید فاصله گرفتن او از مشی سابقش است که صبغه معتدل‌تری داشت، و او را به رادیکال‌های اصلاح‌طلبان نزدیک می‌کند، توجه به مواضع اعلام شده از سوی برخی دیگر از تشکل‌ها و احزاب اصلاح‌طلب حکایت از آن دارد که شکافی ترمیم ناپذیر در جبهه اصلاحات در مواجهه با انتخابات ۱۱ اسفند شکل گرفته و طیف‌های معتدل‌تر این جریان راه خود را از تندرو‌ها جدا کرده و به نوعی حتی از خاتمی در جایگاه رهبر معنوی اصلاحات نیز عبور کرده و عزم خود را برای شرکت در انتخابات جزم کرده‌اند.

حزب اعتدال و توسعه با چه کسانی ائتلاف می‌کند؟
از این رو محمدباقر نوبخت دبیرکل حزب اعتدال و توسعه کشور ظهر امروز در نشست خبری با اصحاب رسانه در سالن اجتماعات مجتمع سپیدار رشت با اشاره به لیست حمایتی اعتدال و توسعه در تهران اظهار کرد: «قبلاً هم در مصاحبه‌های مخالف گفته شد، رویکرد حزب اعتدال توسعه به صورت ائتلافی با دیگر جریان‌ها بوده و بر همین اساس با اصلاح طلبان و اصول‌گرایان معتدل در حال رایزنی هستیم، ولی منتظریم تا ۱۹ بهمن شورای نگهبان لیست نهایی کاندیدا‌های تأیید صلاحیت شده را اعلام کند.»
وی افزود: «حزب و اعتدال و توسعه برای اعلام لیست منتظر اعلام نظر نهایی شورای نگهبان برای ۱۹ بهمن است، هنوز وضعیت صلاحیت برخی کاندید‌ها به مانند غلامعلی جعفرزاده مشخص نشده و برای اعلام سرلیست و یا اعلام لیست باید صبر کرد، ولی بسیار امیدواریم شورای نگهبان و نهاد‌های ذیربط فرآیند پیشین را اصلاح کند تا همه جریانات در انتخابات شرکت کنند. در این دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی نیز صلاحیت برخی سلایق سیاسی تایید نشد و ما معترض هستیم و انتظار داریم شورای نگهبان صلاحیت این افراد را تأیید کند تا شرایط رقابت و مشارکت در انتخابات فراهم شود.»

و، اما مواضع کارگزاران
در این میان مواضع انتخاباتی کارگزاران سازندگی به‌مثابه یکی از اصلی‌ترین و قدیمی‌ترین احزاب اصلاح‌طلب است که با وجود همه نقدهایش به فرآیند تأیید صلاحیت‌ها، اما هم‌چنان بر حضور در انتخابات تحت هر شرایطی تأکید کرده است. روز گذشته «حسین مرعشی» دبیرکل این حزب در نشست شورای مرکزی اعلام کرد: «در این شرایط از ما به عنوان کارگزاران سازندگی ایران تنها در درون حاکمیت امکان‌هایی برای اثرگذاری در جهت بهبود وضعیت کنونی وجود دارد. از این جهت انتخابات در هر شرایطی امکان مهمی محسوب می‌شود.» مرعشی پیش‌تر نیز قهر با صندوق رأی را رد و تصریح کرده بود: «اگر بنا به تصمیم به بودن یا نبودن در سیاست بگیریم، حتما بودن در سیاست را انتخاب می‌کنیم»
البته باید گفت در این بازار داغ پیش از انتخاباتی، برخی از اصلاح‌طلبان سعی دارند اعلام کنند که «اعتدال و توسعه» از احزاب رسمی جبهه اصلاحات نیست و آن‌ها را از اردوگاه و گفتمان اصلاح‌طلبی خارج بدانند تا به این ترتیب بر شکاف شکل گرفته میان طیف‌های معتدل و افراطی اصلاح‌طلبان درخصوص تحریم یا مشارکت در انتخابات سرپوش گذارند، اما این ترفند در مواجهه با رویکرد انتخاباتی کارگزاران به‌مثابه پدرخوانده این جریان راهی از پیش نمی‌برد و اصلاح‌طلبان دیگر نمی‌توانند واقعیت شکاف در این جریان را منکر شوند.

تایید صلاحیت ۷۵۰ نفر دیگر از داوطلبان انتخابات مجلس شورای اسلامی
این در حالیست که هادی طحان نظیف سخنگوی شورای نگهبان، با اشاره به آخرین وضعیت بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات مجلس شورای اسلامی گفت: «در هفته پایانی بررسی اعتراضات داوطلبان مجلس شورای اسلامی هستیم. با بررسی‌هایی که تاکنون صورت گرفته با تایید بیش از ۷۵۰ نفر از داوطلبان تعداد کلی تایید صلاحیت‌شدگان از عدد ۱۴ هزار نفر گذشت. اسامی این ۷۵۰ نفر امروز به وزرات کشور ارسال می‌شود و تا این وزارتخانه نتایج را به داوطلبان اعلام کند.»
سخنگوی شورای نگهبان خاطرنشان کرد: «مهلت پایانی شورای نگهبان برای بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات مجلس شورای اسلامی تا تا پایان هفته جاری ادامه دارد و در موعد قانونی نتایج نهایی اعلام خواهد شد.»

جمع‌بندی نهایی
حضور «محمدباقر قالیباف» در جلسه شورای‌عالی استان‌ها، سبب برخی گمانه‌زنی‌ها در خصوص استراتژی انتخاباتی او شده است. این گمانه‌زنی‌ها از آنجایی شدت گرفته که رییس فعلی شورای‌عالی استان‌ها، یک اصلاح‌طلب تبریزی به نام «شهران دبیری» است. نقطه محوری این گمانه‌زنی‌ها آن است که قالیباف از هم اکنون با راهنمای راست (شورای ائتلاف اصولگرا) و چرخش چپ (همراهی با اصلاح‌طلبانی، چون دبیری) برای فردای ۱۱ اسفند (روز انتخابات ریاست مجلس آینده) برنامه و نیاز به رأی اصلاح‌طلبان دارد.
«منصور حقیقت‌پور» فرد نزدیک به «علی لاریجانی» نیز درباره ادعایی مبنی بر اینکه «لاریجانی» و «روحانی» قرار است با یک ائتلاف برای انتخابات مجلس لیست ارایه دهند، گفت: «ائتلاف زمانی می‌تواند رخ دهد که آن‌ها در سبد رای‌شان آورده‌ای داشته باشند. این دو لیستی که اعلام شده‌اند پلو و خورش نیستند بلکه سالاد هستند، یعنی تأمین‌کننده نیاز‌های اصلی فضا و انتخابات نیستند و نمی‌توانند ورق انتخابات را به سمت پرشور شدن و رقابتی کردن برگردانند؛ بنابراین بحث ائتلاف منتفی است.»
همچنین «مالک شریعتی» دبیرکل «جبهه تحول‌خواهان» و عضو مرکزی «شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب اسلامی» طی مصاحبه‌ای گفت: «پیش‌بینی من از حضور نامزد‌های انتخاباتی این است که جریان رقیب نیرو‌های انقلاب یعنی جریان غرب‌گرا حتماً در انتخابات با تمام قدرت ظاهر می‌شوند و در تهران یک لیست قابل‌توجه و قابل‌اعتنایی خواهند داشت؛ و لذا به نظر می‌رسد که یک ضرورت سیاسی و یک ضرورت گفتمانی حتماً ما را به یک انسجام فهرست خواهد رساند. به‌جز مجموعه موسوم به عدالت‌خواه که مستقل عمل می‌کنند به نظرم لیست اصولگرایان یا نیرو‌های انقلاب اسلامی یکپارچه خواهد شد.»

همچنین گفتنی است، در این دوره از انتخابات از مجموع ۲۴ هزار و ۹۸۴ نفری که در انتخابات ثبت نام نهایی کردند، به ترتیب ۴ هزار و ۷۰۳ نفر مستقل، ۲ هزار و ۷۲۵ نفر از احزاب اصولگرا، هزار و ۵۶۰ نفر از احزاب اصلاح‌طلب هستند و ۱۵ هزار و ۹۹۶ نفر حزب سیاسی خود را اعلام نکرده‌اند. این آماری است که از ستاد‌های انتخاباتی استان‌ها احصاء شده است. بر اساس این آمار، تعداد زیادی از داوطلبان انتخابات «مجلس دوازدهم» درخصوص جریان متبوع گفتمانی خود اظهار نظر نکرده‌اند؛ بنابراین احتمال دارد بسیاری از این افراد که به نحوی چراغ خاموش وارد عرصه رقابت شده‌اند، گرایشات اصلاح‌طلبی داشته باشند و برای پرهیز از ورود به چالش‌های سیاسی، تاکنون اشاره‌ای به این موضوع نکرده‌اند.
انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره خبرگان رهبری ۱۱ اسفند ماه به صورت همزمان در سراسر کشور برگزار می‌شود.